Opgaven op hoofdlijnen

We leven in een sterk veranderende samenleving. De turbulentie is heviger dan ooit, zowel landelijk als internationaal. Een nieuw kabinet, toenemende burgerparticipatie, maar ook thema’s als de snelheid van technische ontwikkelingen en innovaties, klimaatverandering en energietransitie, migratie en Europa (Brexit). Thema’s die van grote invloed zijn op onze samenleving met daarbij burgers, ondernemers en maatschappelijke organisaties die een andere rol vragen van de provinciale organisatie. Denken en werken vanuit de burgers en ondernemers moet het uitgangspunt zijn, waarbij de provincie vooral verbinder en gewaardeerde partner is. Dit vraagt om een adaptieve netwerkorganisatie, waarbij we ons snel kunnen aanpassen en organiseren op de maatschappelijke ontwikkelingen en opgaven, die leidend zijn voor de (samenhangende) provinciale opgaven.

We hebben laten zien dat we hier als provincie sterk in zijn: Utrecht staat boven aan de lijst van meest competitieve en innovatieve regio’s van Europa. Dat willen we verder versterken: we willen de aantrekkelijkste regio van Europa zijn om te wonen, te werken en te leven. Met minder nemen we geen genoegen.

De kracht van Utrecht zit in een unieke combinatie van factoren. De aantrekkelijke, gezonde en groene leefomgeving en de centrale ligging in de Randstad bieden een krachtig ecosysteem voor de innovatieve kenniseconomie (een innovatieve kenniseconomie door samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstituten en overheden). Er is een sterke drive om duurzame oplossingen voor maatschappelijke opgaven te vinden (want ruimte is hier schaars). De aantrekkelijkheid van Utrecht heeft een groei van de regionale economie, groei van het aantal inwoners en een toenemende mobiliteit tot gevolg.

Wij zien het als onze taak om deze groei mogelijk te maken, maar tegelijkertijd ook de aantrekkelijkheid van de Provincie te blijven waarborgen. Deze afweging leidt tot een aantal actuele politiek bestuurlijke opgaven.

Wij willen met alle partijen in deze regio actief bijdragen aan de verdere versterking van onze positie in de Randstad. We kijken daarmee ook over de provinciegrenzen heen. Sterker nog, alleen in samenspel met andere regio’s kunnen wij de aantrekkelijkheid van onze Provincie versterken en de groei zo faciliteren dat kwaliteit van onze ruimte behouden blijft voor onze inwoners en voor partijen die zich in onze regio willen vestigen. Onze bijdrage focust zich op twee hoofdpijlers:
1.   Het realiseren van een aantrekkelijke fysieke leefomgeving;
2.   Het realiseren van een goede bereikbaarheid.

Aantrekkelijke leefomgeving
Om onze aantrekkelijke en hoogwaardige leefomgeving verder te versterken en om het ook een
krachtig ecosysteem te laten zijn voor innovatie, werken we actief aan een aantal maatschappelijke opgaven:

  • Voor het verdienvermogen van deze regio vormt een krachtige en duurzame economie de basis. Hoe we onze economie willen versterken wordt momenteel uitgewerkt in een nieuwe ruimtelijk economische strategie. We gaan daarbij uit van onze kracht en potenties. De aansluiting tussen onderwijs en regionale arbeidsmarkt is belangrijk, deze raakt direct de benodigde kennisinfrastructuur vanuit een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven.
  • We zetten in op het versterken van sectoren waar onze regio sterk is: gezondheid en zorg. Daarbij past een gezonde leefomgeving die uitnodigt tot bewegen, ontspannen en ontmoeten, die veilig is en die gezondheidsrisico's aanpakt: een regio die mondiaal laat zien hoe 'healthy urban living' mogelijk is.
  • De provincie heeft een belangrijke rol bij een duurzame ruimtelijke ontwikkeling. Een sterke regio vraagt vitale steden en dorpen en een vitaal platteland. Stad en land kunnen elkaar versterken, zeker in een compacte regio als de onze. Landbouw heeft de stad veel meer te bieden dan voedsel alleen. Duurzaamheid en circulair economisch denken vormen een belangrijke sleutel voor de vitalisering van de landbouw. Stad en land zullen samen de energie- en klimaattransitie vorm moeten geven. Datzelfde geldt voor waterbeheer. Door klimaatverandering staat Nederland voor een enorme opgave voor waterveiligheid en wateroverlast. Ook de waterkwaliteit moet verder worden verbeterd.
  • Voor onze kerntaak natuur en ons cultureel erfgoed voelt de provincie een speciale verantwoordelijkheid. We dragen zorg voor een robuuste natuur waarmee we niet alleen voldoen aan onze Europese verplichtingen, maar ook bijdragen aan een aantrekkelijke regio. Ook dragen we, met trots, zorg voor onze unieke en aantrekkelijke culturele infrastructuur waarmee we verleden, heden en toekomst met elkaar weten te verbinden.

Goede bereikbaarheid
We kunnen onze aantrekkelijkheid alleen behouden als de regio bereikbaar blijft. De groeiende vraag naar mobiliteit en de impact daarvan op onze leefomgeving is een belangrijke maatschappelijke uitdaging. Het verkeersnetwerk voor auto, openbaar vervoer én fiets in onze provincie loopt regelmatig tegen de grenzen aan. Naast het belang voor de regionale bereikbaarheid vormt het auto- en openbaar vervoer netwerk ook de draaischijf van Nederland. Uit toekomstverkenningen (o.a. de WLO-scenario’s) blijkt dat de netwerken overbelast raken. Smart Mobility, innovatieve technologieën voor duurzame mobiliteit en andere vormen van vervoersaanbod zijn daarom cruciaal voor een goede bereikbaarheid.

We zien en werken daarbij aan de volgende opgaven:

  • Een goede bereikbaarheid realiseren door het veilig en optimaal benutten van de infrastructuur die we tot onze beschikking hebben en dat waar het nodig is nieuwe infrastructuur aan te leggen. We zetten maximaal in op slimme oplossingen die de doorstroming, leefbaarheid en de veiligheid bevorderen. In 2018 komen we tot een geactualiseerd Mobiliteitsplan. Hierbij stellen we ook een nieuw Mobiliteitsprogramma op. De actualisatie van het Mobiliteitsprogramma is het kader in ons gesprek met het Rijk en andere regio's over de samenwerking voor de korte en lange termijn. Verder werken we aan een visie op de doorontwikkeling van het regionaal openbaar vervoer voor de periode na afloop van de huidige concessies.
  • De provincie levert een belangrijke bijdrage aan goed openbaar vervoer. Goed wil zeggen: goede kwaliteit, veilig en doelmatig. Ons OV-bedrijf draagt hier dagelijks aan bij. De nieuwe Uithoflijn gaat bijdragen aan een betere bereikbaarheid van het voor onze kenniseconomie belangrijke Utrecht Science Park.

Integraal werken
De provincie heeft een belangrijke rol in het fysieke domein en bereikbaarheidsdomein. Integraal werken is een belangrijke voorwaarde om vanuit die rol meerwaarde te bieden. Dat komt in de eerste plaats tot uiting in de belangrijke beweging die we nationaal, provinciaal en gemeentelijk maken naar één omgevingsbeleid. Dit is een complexe operatie, maar de richting waarbij burgers en bedrijven meer centraal komen te staan is onomkeerbaar. Daarnaast werken we nu al vaak in integrale gebiedstrajecten waarbij we samen met belanghebbenden zoveel mogelijk proberen te komen tot win-win oplossingen.

Kwaliteit van de organisatie
De provincie wil goed toegerust werken aan de maatschappelijke opgaven, met alle partijen die daarvoor relevant zijn. Om dat nu en in de toekomst goed te kunnen, zien we voor de organisatie ook een aantal opgaven. We moeten zorgen voor:

  • Continue ontwikkeling van organisatie en goed toegeruste medewerkers (waaronder het vergroten van het strategisch vermogen)
  • Up to date informatiemanagement (de digitale overheid)
  • Een flexibele en opgaven gestuurde organisatie
  • Gezonde financiën en adequate sturing
  • Duurzaamheid

De nieuwe domeinvorming binnen de provinciale organisatie, en daarmee een sterkere integrale sturing, maakt de provincie slagvaardiger in het opgavegericht werken en het versterken van haar strategische functie. Want we willen een krachtige adaptieve netwerkorganisatie zijn die ook in de toekomst vanuit een publieke verantwoordelijkheid betekenisvol blijft bijdragen aan een krachtige topregio.